Ֆիզիկա 7

Կենդանիների և մարդու լողալը: Նավերի լողալը: Օդագնացություն

  1. Ինչպե՞ս է ձուկը կարողանում լողալ տարբեր խորություններում:
    Ձուկը կարողանում է փոխել իր ծավալը լողափամփուշտի միջոցով, որը օգնում է նրան սուզվել կամ բարձրանալ։                    
  2. Ինչո՞ւ են սատկած ձկները բարձրանում ջրի երես:
    Սատկած ձկները բարձրանում են ջրի երեսին, քանի որ իրենց մկանները լինում են ամբողջովին թուլացած, և լողափամփուշտը փքված վիճակում է։                                                                                                                                      
  3. Ինչո՞ւ մարդն ավելի հեշտ է լողում ծովի ջրում, քան քաղցրահամ ջրում:
    Քաղցրահամ ջրի խտությունն ավելի փոքր է ծովի ջրի խտությունից, քանի որ ծովի ջուրը աղի է։ Այդ հետևանքով էլ մարդը ավելի հեշտ լողում է ծովի ջրում, քան քաղցրահամ։                                                                                                                  
  4. Բացատրեք, թե ինչպե՞ս է փրկարար օղակն օգնում մարդուն մնալ ջրի մակերևույթին:
    Փրկարար օղակը ստեղծում է արքիմեդյան ուժը, որի օգնությամբ մարդը մնում է ջրի մակերևույթին։                                        
  5. Եթե ափսեն ջրի մեջ իջեցնենք կողքով, ապա այն կխորասուզվի, իսկ եթե այն ջրի վրա դնենք հատակը դեպի ներքև, կլողա: Ինչո՞ւ:
    Երբ ափսեն կողքով ենք իջեցնում, այն քիչ ջուր է արտամղում և արքիմեդյան ուժը փոքր է լինում, իսկ երբ հատակը դեպի ներքև ենք դնում, այն ավելի շատ ջուր է արտամղում և արքիմեդյան ուժն ավելի մեծ է լինում։
  6. Ինչո՞ւ ծանր նավը լողում է ջրի երեսին, իսկ ջրի մեջ ընկած երկաթե փոքր պտուտակը սուզվում է:
    Որովհետև նավի արտամղած ջուրը ավելի մեծ ծավալ ունի, և նրա վրա ազդող արքիմեդյան ուժը կարողանում է համակշռել նավի ծանրության ուժը, իսկ երկաթե փոքր պտուտակի վրա ազդող արքիմեդյան ուժը չի կարող։                                              
  7. Ինչպե՞ս է սուզանավը խորոսուզվում և բարձրանում ջրի մակերևույթ:
    Սուզանավը կարողանում է սուզվել և բարձրանալ ջրի մակերևույթ մեկուսախցերի միջոցով, որոնք լցվում են ջրով։ Սուզանավի խորասուզվելու ժամանակ ծանրության ուժը գերազանցում է արքիմեդյան ուժը, և սուզանավը խորասուզվում է։ Հակառակ դեպքում հզոր պոմպերով ջուրը դուրս է մղվում մեկուսախուցերից և ծանրության ուժը փոքրանում է, ինչև հետևանքով էլ սուզանավը բարձրանում է ջրի մակերևույթ։                                                                                                    
  8. Ի՞նչ է ցույց տալիս նավի ջրատարողությունը:
    Ջրատարողությունը ցույց է տալիս ջրագիծը խորասուզված նավի վրա ազդող արքիմեդյան ուժը։                                            
  9. Ինչո՞ւ ջրածնով լցված փուչիկը վեր է բարձրանում: Իսկ օդով լցված փուչիկն իջնում է ներքև:
    Ջրածնի խտությունը փոքր է օդի խտությունից, ուստի և ջրածնով լցված փուչիկը բարձրանում է, իսկ օդով լցվածը ՝ իջնում։

Արքիմեդի օրենքը։ Մարմինների լողալու պայմանները

  1. Ո՞րն է հեղուկում արքիմեդյան ուժի առաջացման պատճառը:
    Հեղուկում արքիմեդյան ուժի առաջացման պատճառը հեղուկի հիդրոստատիկ ճնշման հետևանքն է։
  2. Ի՞նչ մեծություններից է կախված արքիմեդյան ուժը:
    Հեղուկի խտությունից և մարմնի ընկղմված ծավալից։
  3. Ձևակերպեք Արքիմեդի օրենքը:
    Հեղուկն իր մեջ ընկղմված մարմնի վրա ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր ուղղված ուժով, որը հավասար է մարմնի արտամղած հեղուկի կշռին։
  4. Նկարագրեք փորձ, որով կարելի է ստուգել Արքիմեդի օրենքը:
    Օրինակ ՝ ջրով լի անոթի մեջ իջեցնենք մի մարմին։ Եթե մի քիչ էլ ջուր ավելացնենք, ապա մարմնի խորասուզմանը զուգընթաց հեղուկի որոշ մաս կթափվի անոթից։
  5. Կխախտվի՞ արդյոք նկարում պատկերված կշեռքի հավասարակշռությունը, եթե երկու բեռն էլ ամբողջովին ընկղմենք նշված հեղուկների մեջ:

ջուր, կերոսին։

Ոչ, նկարում պատկերված կշեռքի հավասարակշռությունը չի խախտվի։

6.Որ դեպքում է մարմինը՝
ա. խորասուզվում հեղուկում;
Մարմինը խորասուզվում է հեղուկում այն դեպքում, երբ իր խտությունը մեծ է հեղուկի խտությունից։
բ. լողում նրա ներսում,
Մարմինը լողում է հեղուկի ներսում, եթե իր և հեղուկի խտությունները հավասար են։
գ. լողում նրա մակերևույթին:
Մարմինը լողում է հեղուկի մակերևույթից, եթե իր խտությունը փոքր է հեղուկի խտությունից։

  1. Ինչո՞ւ մետաղադրամը խորասուզվում է ջրում, սակայն լողում է սնդիկի մակերևույթին?
    Որովհետև ջրի խտությունը ավելի փոքր է, քան սնդիկինը, ուստի և մետաղադրամը խորասուզվում է ջրում, իսկ սնդիկի մակերևույթին լողում է։
  2. Ի՞նչ տեղի կունենա, եթե 950 կգ/մ3 խտությամբ մարմինը գցենք՝

ա/ կերոսինի մեջ,
950 կգ/մ3 խտությամբ մարմինը կխորասուզվի կերոսինի մեջ, քանի որ կերոսինի խտությունը փոքր է այդ մարմնի նկատմամբ։
բ/ ջրի մեջ:
950 կգ/մ3 խտությամբ մարմինը կլողա ջրի մակերևույթին, քանի որ ջրի խտությունը մեծ է այդ մարմնի խտությունից։

  1. Օգտվելով խտության աղյուսակից՝ որոշեք, թե որ մետաղներից պատրաստված հոծ առարկաները կխորասուզվեն սնդիկի մեջ, և որո՞նք կլողան նրա մակերևույթին:
    Օսմիումից, ոսկուց, իրիդիումից և պլատինից պատրաստված հոծ առարկաները կխորասուզվեն սնդիկի մեջ։
    Կապարից, արծաթից, պղձից, երկաթից և անագից պատրաստված հոծ առարկաները կլողան սնդիկի մակերևույթին։
  2. Նկարում պատկերված են միևնույն մարմնի դիրքերը՝ երկու տարբեր հեղուկներում: Ո՞ր հեղուկի խտությունն է ավելի մեծ:

    B նկարի հեղուկի խտությունն է ավելի մեծ, քանի որ մարմինը չի սուզվել։ Ուրեմն այդ մարմնի խտությունն ավելի փոքր է, քան հեղուկի խտությունը։
  3. Ի՞նչ հերթականությամբ կդասավորվեն անոթում իրար չխառնվող երեք հեղուկները՝ ջուրը, կերոսինը սնդիկը: Պատկերեք և բացատրեք այն:
    Անոթի հատակին կլինի սնդիկը, քանի որ իր խտությունը ամենամեծն է ջրի և կերոսինի համեմատ։ Սնդիկից հետո կլինի ջուրը, քանի որ ջրի խտությունը ավելի մեծ է կերոսինի խտությունից։ Եվ վերջում էլ, ջրի վերևում կլինի կերոսինը։

Մթնոլորտային ճնշման կախումը բարձրությունից: Ջրմուղ: Մխոցավոր հեղուկային պոմպ: Ջրաբաշխական մամլիչ

  1. Ինչպե՞ս է փոփոխվում մթնոլորտային ճնշումը Երկրի մակերևույթից վեր բարձրանալիս:
    Մթնոլորտային ճնշումը նվազում է։
  2. Ինչո՞ւ է մթնոլորտային ճնշման արժեքը կախված տվյալ վայրի բարձրությունից:
    Որովհետև մթնոլորտի ներքին շերտերը ավելի խիտ են, քան մթնոլորտի վերին շերտերը:                                                           
  3. Ի՞նչ նմանություն կա հեղուկի սյան և մթնոլորտային օդի սյան ստեղծած ճնշումների միջև:
    Երկուսն էլ ճնշում են ստեղծում իրենց կշռի պատճառով։
  4. Կարելի՞ է արդյոք մթնոլորտային ճնշումը հաշվարկել հիդրոսատատիկ ճնշման բանաձևով: Ինչու՞:
    Ոչ, քանի որ օդի խտությունը փոխվում է ՝ կախված բարձրությունից։                                                                                      
  5. Ի՞նչ է բարձրաչափը:
    Բարձրաչափը այն սարքն է, որը ցույց է տալիս վերելքի բարձրությունը։                                                                                  
  6. Ի՞նչ սկզբունքով է գործում ջրմուղը:
    Ծորակներից ջուրը կհոսի այնքան ժամանակ, քանի դեռ ձախ խողովակում ջրի մակարդակն ավելի բարձր է ծորակների մակարդակից: Այս սկզբունքի վրա է հիմնված ջրմուղի աշխատանքը:
  7. Նկարագրել մխոցավոր հեղուկային պոմպի կառուցվածքն ու աշխատանքը:
    Այն բաղկացած է գլանից, որի մեջ պատերին կիպ սեղմված կարող է շարժվել մխոցը։ Խողովակի ստրին մասում և մխոցի մեջ դրված են կափույրները, որոնք բացվում են դեպի վեր։                                                                                                            
  8. Ի՞նչ է ջրաբաշխական մամլիչը:
    Ջրաբաշխական մամլիչը ճնշմամբ նյութերի մշակման ստատիկ գործողության մեքենա է, այսինքն ՝ հիդրավլիկ սարք։             
  9. Ո՞ր օրենքի հիման վրա է գործում ջրաբաշխական մամլիչը:
    Ջրաբաշխական մամլիչը աշխատում է Պասկալի օրենքի հիման վրա։

Հանրահաշիվ 7

1)7, 2, -5, 0 թվերից որո՞նք են հետևյալ հավասարման արմատներ.

ա) x + 5 = 0

X=0-5

X=-5

բ) 2x + 3 = 7

2x=7-3

2x=4

X=2

գ) 3x + 8 = 7x

4x=8

X=2

դ) 2x + 4 = 4x + 9

2x=4-9

2x=-5

X=-5/2

ե) x · x = 25

X=5

զ) 2(x + 2) + 2x = 4(x + 1)

2x+4+2x=4x+4

4=4

է) — 2x · x = — 8

X=2

ը) 5x + 7 = 10(x + 2) — 5x — 10

5x+7=10x+20-5x-10
10x-10x=10-7

0<3

2)Լուծե՛ք հավասարումը․

4 + x = 10

X=10-4

X=6

-6 + x = 5

X=5+6

X=11

x — 8 = 2

X=8+2

X=10

-2x = -12

X=6

3a — 2 = -17

3a=-17+2

3a=-15

a = -5

18 + 5x = 8x

3x=18

X=6

34 — 3x = -20

3x=-20-34

3x=-54

X=-18

3z + 18 = 5z

2z=18

Z=9

3)1/2, −1, 4, 3/2, −2 թվերից որո՞նք են հետևյալ հավասարման արմատներ.

ա) a — 4 = 0

A=0+4

A=4

բ) 2a − 1 = 0

2a=1

a=1/2

գ) 3a + 5 = 3(a + 2) − 1

3a+5=3a+6-1

5=5

դ) a ⋅ a = 9/4

A=3/2

ե) 2a ⋅ a = 2

2a2=2

A=1

զ) a ⋅ a = −1,

-A=1

4)Լուծե՛ք հավասարումը․

x + 5 = -3

X=-3-5

X=-8

18 — x = 6

X=18-6

X=12

7 + x = 4

X=4-7

X=-3

5x = 45

X=9

4x = -20

X=-5

7x — 8 = 41

7x=41+8

7x=49

X=7

34 — 3x = -20

3x=34+20

3x=54

X=18

4b + 3 = -13

4b=-13-3

4b=-16

B=-4

28 + 3x = 7x

4x=28

X=7

 

Հանրահաշիվ 7

1)Լուծե՛ք հավասարումը․

ա) 3x — 5 = 0

3x=5

X=5/3

բ) 5 — x = 0

X=5-0

X=5

գ) 7x — 4 = 0

7x=4-0

7x=4

X=4/7

դ) 18 — 10x = 0

10x=18-0

10x=18

X=18/10

ե) 15 — 7x = 0

7x=15

X=15/10

զ) 2x — 4x — 1 = 0

-2x=1

X=-1/2

է) 7 — x = 0

X=7

2)Լուծե՛ք հավասարումը․

ա) 4x — 2 = x

3x=2

X=2/3

բ) x — 3 = 2x + 1

-x=4

X=-4

գ) x — 2x + 3 = 7

-x=7-3

-x=4

X=-4

դ)3x — 5 = x

3x-x=2x

2x=5

X=5/2

ե) 3x + 2 = 5x — 7

2x=7+2

2x=9

X=9/2

3)Լուծե՛ք հավասարումը․

ա) 7x — 3 + x = 4x — 9 + 5x

X=3-9

X=-6

բ) x + 0, 2 = 0, 4x + 3, 2

0,6x=3

X=5

գ) x + 5 — 8x = 7 + 2x — 4

-9x=-5+3

-9x=-2

X=2/-9

դ) 0, 5x — 3 = 0, 8 — 1, 4x

1,9x=3,8

X=2

4)Լուծե՛ք հավասարումը․

ա) 3x + (2x — 1) = 10

5x=11

X=11/5

բ) (3x — 2) — (x — 1) = 10

4x=11

X=11/4

գ) 12x + 4 = 3(4x — 2)

 

դ) 5x — (3x — 1) = 3

2x=3-1

2x=2

X=1

ե) 7 — (2x — 3) = x — (2 — 4x)

-3x=-12

-x=-4

X=4

զ) 5 — 3(x + 5) = 7 — (2 + 3x)

-3x-10=5-3x

0=10+5

Քիմիա 7

🔹 Նյութեր և նյութի հատկություններ

1.Ի՞նչ է նյութը։

Այն ամենը,ինչ տեսնում ենք մեր շուրջը, նյութ է։

2.Նշեք նյութի ֆիզիկական հատկություններից երեքը։

պինդ, հեղուկ, գազային

3.Ո՞ր տարբերությունն է նյութի ֆիզիկական և քիմիական հատկությունների միջև։

Ֆիզիկական են անվանում այն երևույթները, որոնց ընթացքում  նյութերը մեկը մյուսի չեն փոխարկվում, այսինքն՝ նոր նյութեր չեն առաջանում:

Քիմիական են անվանում այն երևույթները, որոնց ընթացքում  նյութերը փոխարկվում են  մեկը մյուսի, այսինքն` նոր նյութեր են առաջանում:

4.Նշեք նյութերի երեք ագրեգատային վիճակ։

 պինդ, հեղուկ, պլազմային, գազային

🔹 Ատոմներ և մոլեկուլներ

5.Ի՞նչ է ատոմը։

Ատոմ, քիմիական տարրի հատկություններ ունեցող փոքրագույն մասնիկ է։

6.Ի՞նչ է մոլեկուլը։

Մոլեկուլ, երկու կամ ավելի ատոմներից բաղկացած էլեկտրականապես չեզոք խումբ է։

7.Ինչի՞ց է կազմված ատոմը։

Ատոմը կազմված է էլեկտրոնից, պրոտոնից և նեյտրոնից։ Սակայն, ջրածին-1-ի ատոմը նեյտրոն չունի, իսկ հիդրոնը՝ էլեկտրոն չունի։

8.Ի՞նչ լիցք ունեն պրոտոնները, նեյտրոնները և էլեկտրոնները։

Պրոտոններն ունեն դրական

էլեկտրոնները՝ բացասական,շ

իսկ նեյտրոնները՝ չեզոք էլեկտրական լիցք։

🔹 Քիմիական տարրեր և պարբերական աղյուսակ

9.Ի՞նչ է քիմիական տարրը։

Ատոմների յուրաքանչյուր առանձին տեսակը կոչվում է քիմիական տարր։ Յուրաքանչյուր տարր ունի իր անունը, պայմանական նշանը և տարբերվում է մյուսներից։ Օրինակ, ատոմների որոշակի տեսակը կոչվում է երկաթ քիմիական տարր, մեկ այլ տեսակը`  թթվածին քիմիական տարր, մեկ ուրիշը` ածխածին և այլն։

10.Ո՞վ է ստեղծել քիմիական տարրերի պարբերական աղյուսակը։

Դմիտրի Մենդելեևը

11.Ո՞րն է ջրածնի, թթվածնի և ածխածնի քիմիական նշանը։

Ջրածին-H  Ածխածին-C  Թթվածին-O

12.Ի՞նչ ինֆորմացիա է տալիս տարրերի գույները ։

Կանաչը-մետաղանման

Վարդագույն-ոչ մետաղ

Կապույտ-մետաղ

🔹Քիմիական կապ և միացություններ

13.Ի՞նչ է քիմիական կապը։

Ատոմների միացման ձևը:

14.Ո՞ր կապն է առաջանում մետալի և ոչ մետալի միջև։

bonds-13F0B3614251B9653D5.png

15.Տվեք կովալենտ կապ ունեցող մի նյութի օրինակ։

Օրինակ ջրածնի մոլեկուլում կովալենտային կապն առաջանում է s ատոմային օրբիտալների ss փոխծածկմամբ:

16.Ի՞նչ է պարզ և բարդ նյութ։

Պարզ են կոչվում այն նյութերը, որոնք կազմված են մեկտարրի ատոմներից, իսկ բարդ են կոչվում այն նյութերը, որոնք կազմված են երկու կամ ավելի տարիի ատոմներից։

🔹Քիմիական ռեակցիաներ

17.Ի՞նչ է քիմիական ռեակցիան։

Միացման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ 2 պարզ կամ բարդ նյութեր միանալով առաջացնում են 1 բարդ նյութ։

18.Նշեք քիմիական ռեակցիայի երեք հնարավոր նշան։

Գույնի փոփոխություն, հոտի առաջացում, ջերմության առաջացում։

19.Նշեք քիմիական ռեակցիայի տեսակներից մեկը և բերեք օրինակ։

Քիմիական ռեակցիան կարող է լինել միացման։
Օրինակ ՝ Ալյումինի և յոդի միացման ռեակցիան

 2Al+3J2=2AlJ3

20.Ի՞նչ է նյութի զանգվածի պահպանման օրենքը։

Նյութի զանգվածի պահպանման օրենքը ցույց է տալիս, որ քիմիական ռեակցիայի ընթացքում վերջանյութերի և սկզբնանյութերի զանգվածները մնում են անփոփոխ։

Ամփոփում. Հայոց Լեզու և Գրականություն

  • Գրի՛ր պատում՝ ամփոփելով ուսումնական տարին:

Այս ուսումնական տարին անցավ շատ արագ բայց ես հասցրեցի լիքը բան սովորել: Ափսոս այս ուսումնական տարին շատ հետաքրքիր անցավ բայց միքիչ տխուր է: Ես կարոտելու եմ դասատուներին ովքեր փողվելու են: Բայց այս տարի մենք գնալու ենք ճամբար: Պետք է ընդրել, որ ջոկատ գնաս: Ես այս տարի ամեն ինչ սովորել եմ բայց գնահատականերըս ցածր են: Ինձ այս տարին շատ դուր եկավ հատկապես, որ պետք է ճամբար գնալ: Շատ եմ կարոտելու բոլոր դասատուներին և դասընկերներիս:

  • Պատումդ կարող ես անդրադառնալ հետևյալ կետերին՝
  1. Ի՞նչ սովորեցիր հայոց լեզվից այս տարի:                                                                                                                                Մակբայեր, դերանուներ,ձևաբայեր,օժանդակ բայեր,թվականեր,ածականեր,գոյականեր,բայ,բառագործության սխալներ,
  2. Ո՞ր թեման էր ամենահետաքրքիրը:                                                                                                                                        Բոլոր թեմաներն էլ շատ հետաքրքիր էին:
  3. Ո՞րն էր ամենաբարդը:                                                                                                                                                            Բարդ չի եղել:
  4. Ի՞նչ ձեռքբերումներ ես ունեցել տարվա ընթացքում հայոց լեզվի և գրականության դասերից:                                                  Ես ուսումնական տարվա մեջ դժվարություններ քիչ եմ ունեցել բայց այդ ամենը հաղթահարել եմ:
  5. Գրական ո՞ր գործը կամ գործերն են ամենաշատը տպավորել քեզ, ինչու՞:                                                                               Գրականության գործերից տպավորվել է Անահինտը, Համո Սահյանի գրածները, Հովհանես թումանյանի գրածները և այլն:
  6. Ի՞նչ ձեռքբերումներ ես ունեցել գրականությունից:                                                                                                                   կարդացել եմ Անահինտը, Համո Սահյանի գրածները, Հովհանես թումանյանի գրածները և այլն:
  7. Ի՞նչ դժվարությունների ես հանդիպել գրականության դասի շրջանակում:                                                                                Ես ուսումնական տարվա մեջ դժվարություններ քիչ եմ ունեցել բայց այդ ամենը հաղթահարել եմ:
  8. Ի՞նչն է քեզ ամենաշատը դուր գալիս հայոց լեզվի և գրականության դասերի ժամանակ:                                                         Ինձ դուր է գալիս, որ մենք ընկերական դասն ենք անցկացնում և այդպես էլ գրականություն էլ ենք անցկացնում:
  9. Ի՞նչն է ձանձրացնում:                                                                                                                                                             Ոչմի բան չի ձանձրացնում:
  10. Ի՞նչ գրքեր կցանկանաս ընթերցել ամռանը:                                                                                                                            Դեռ չեմ վորոշել:
  11. Ի՞նչ սպասելիքներ ունես նոր ուսումնական շրջանից: Սպասելիքներ ունեմ, որ դասատուները նույնը կմնան և դասարանի աշակերտները շատանան:

Հայոց լեզու 7

  1. Դուրս գրիր  մակբայները՝ նշելով նրանց տեսակը։
  • Ցրտել էր և ամենուրեք զգացվում էր ձմռան շունչը։
    Ամենուրեք – տեղի մակբայ։
  • Փոքրիկ շնիկը քիչ-քիչ ընտելացավ իր նոր տիրոջը։
    Քիչ-քիչ – չափի և քանակի մակբայ։
  • Տղան կամաց-կամաց սկսել էր խոսել այդ օտար լեզվով։
    Կամաց-կամաց – չափի և քանակի մակբայ։
  • Ես արդեն սկսել էի լավ սովորել, բայց ժամանակ առ ժամանակ դեռ ծուլանում էի։
    Արդեն – ժամանակի մակբայ։
    Ժամանակ առ ժամանակ – ժամանակի մակբայ։
  • Մարդը դանդաղ քայլելով հանգիստ մոտեցավ ավտոմեքենային։
    Դանդաղ – ձևի մակբայ։
    Հանգիստ – ձևի մակբայ։
  • Աղջիկն ամբողջովին խորասուզվել էր ընթերցանության մեջ։
    Ամբողջովին – չափի և քանակի մակբայ։
  • Նա երբեք չէր մոռանա իրեն արված այդ լավությունը։
    Երբեք – ժամանակի մակբայ։
  • Հիմա, երբ ամեն ինչ անցել էր, նա քիչ էր հիշում այդ մասին։
    Հիմա – ժամանակի մակբայ։
    Քիչ – չափի և քանակի մակբայ։

2. Դուրս գրիր ածականները և գոյականները։

  • Ամենագեղեցիկ բանը, որը նա երբևէ տեսել էր, այդ արևածագն էր։
    Գոյական – բան, արևածագ
    Ածական – ամենագեղեցիկ
  • Փայտե գդալը վերցրեց և սկսեց կերակրել ծեր մարդուն։
    Գոյական – գդալ, մարդ
    Ածական – փայտե, ծեր
  • Նրա կարդացած գիրքը ավելի հետաքրքիր էր, քան տեսած ֆիլմը։
    Գոյական – գիրք, ֆիլմ
    Ածական – չունի
  • Արծաթյա զարդերից մեկը նվիրեց աղջկան։
    Գոյական – զարդեր, աղջիկ
    Ածական – արծաթյա
  • Լավագույն նվերը սրտանց նվիրածն է։
    Գոյական – նվեր
    Ածական – լավագույն
  • Ամենից լավ տունը քո տունն է։
    Գոյական – տուն
    Ածական – ամենից լավ
  • Շրջակայքում բարձր սարեր էին, ցածր թփեր։
    Գոյական – շրջակայք, սարեր, թփեր
    Ածական – բարձր, ցածր
  • Երկաթյա էր սեղանը և հարմար էր այդ բարդ գործի համար։
    Գոյական – սեղան, գործ
    Ածական – երկաթյա, հարմար, բարդ

3. Ընդգծված դերանունները փոխարինի´ր համապատասխան հոդերով (եթե պետք է՝ կարող ես նախադասությունից բառ հանել):

  • Քո ընկերը մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
    Ընկերդ մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
  • Իմ որսն իր ոտքով եկավ:
    Որսս իր ոտքով եկավ:
  • Մենք, այսինքն՝ ծովափի բնակիչները, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:
    Ծովափի բնակիչներս, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը։
  • Դու՝ մեր ամենաուժեղ մարզիկը, հաղթանակով պիտի գաս:
    Մեր ամենաուժեղ մարզիկդ, հաղթանակով պիտի գաս:
  • Ես ծեր որսորդ եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
    Ծեր որսորդս եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
  • Դուք՝ մեր շնորհալի տղաները, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել:
    Մեր շնորհալի տղաներդ, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել։
  • Քո սիրտը քա´ր է, քար:
    Սիրտդ քա´ր է, քար։
  • Ձեր ձեռքն ընկնողին պրծում չկա:
    Ձեռքներդ ընկնողին պրծում չկա:
  • Քո ծնունդը կնշենք քաղաքից դուրս։
    Ծնունդդ կնշենք քաղաքից դուրս։

4. Հետևյալ բառերը ենթարկի՛ր ձևաբանական և բառակազմական վերլուծության՝ նշելով՝ պարզ է, ածանցավոր, բարդ, թե՞ բարդածանցավոր:

Տհաճ – տ + հաճ, ածանցավոր բառ
Որակական ածական, դրական աստիճան։
այդպես – այդ + պես, բարդ բառ
Ցուցական դերանուն։
արագորեն – արագ + որեն, ածանցավոր բառ
Ձևի մակբայ։
արևելք – արև + ել + ք, բարդածանցավոր բառ
Իրանիշ գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով։
երրորդ – եր + րորդ, ածանցավոր բառ
Դասական թվական։
իմ – պարզ բառ
Անձնական դերանուն, առաջին դեմք, եզակի թիվ, սեռական հոլով։

Հանրահաշիվ 7

y=kx+b տեսքի ֆունկցիան, որտեղ k-ն և b-ն տրված թվեր են, անվանում են գծային ֆունկցիա:

y=kx+b ֆունկցիան իմաստ ունի ցանկացած x-ի համար՝ ունենալով x-ի ցանկացած արժեք, բանաձևի օգնությամբ, կարելի է հաշվել y-ի համապատասխան արժեքը: Սա նշանակում է, որ y=kx+b ֆունկցիայի որոշման տիրույթը բոլոր իրական թվերի բազմությունն է:

Եթե b=0, ապա ստանում ենք y=kx ուղիղ համեմատականության ֆունկցիան:

Կառուցենք y=4x+3 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Նախ կառուցենք y=4x ֆունկցիայի գրաֆիկը: Արդեն գիտենք, որ դա (0;0) կետով անցնող ուղիղ գիծ է:

Համեմատելով y=4x+3 և y=4x բանաձևերը՝ նկատում ենք, որ նույն x-ի համար y=4x+3 ֆունկցիայի y-ը 3-ով մեծ է y=4x ֆունկցիայի y-իցՍա նշանակում է, որ եթե (x;y)−ը y=4x ֆունկցիայի գրաֆիկի կետ է, ապա y=4x+3 գծային ֆունկցիայի գրաֆիկի համապատասխան կետը կունենա (x;y+3) տեսքը:

Հետևաբար, գրաֆիկը կառուցելու համար կարելի է վարվել հետևյալ կերպ:

Տեղափոխենք y=4x ֆունկցիայի գրաֆիկը դեպի վեր 3 միավորով՝ կստանանք y=4x+3 ֆունկցիայի գրաֆիկը: Այսպիսով՝

y=kx+b գծային ֆունկցիայի գրաֆիկը ուղիղ գիծ է, որը զուգահեռ է y=kx ֆունկցիայի գրաֆիկին և ստացվում է դրանից զուգահեռ տեղափոխությամբ b միավորով:

Նույն կերպ՝ զուգահեռ տեղափոխելով y=4x ֆունկցիայի գրաֆիկը դեպի ներքև 2 միավորով՝ ստանում ենք y=4x−2 ֆունկցիայի գրաֆիկը (տես ներքևի նկարը):

y=kx+b

Նկարի երեք ուղիղները իրար զուգահեռ են և ունեն նույն  k=4 գործակիցը: Այդ պատճառով՝ y=kx+b գծային ֆունկցիայի k թիվը անվանում են անկյունային  գործակից: Այսպիսով՝ նույն անկյունային գործակցով ուղիղները զուգահեռ են:

Եթե k>0, ապա y=kx+b ուղիղը x-երի առանցքի դրական ուղղության հետ կազմում է սուր անկյուն, եթե k<0, ապա այդ անկյունը բութ է:

Եթե y=kx+b բանաձևում տեղադրենք x =0, ապա կստանանք՝  y=b: Այսպիսով՝ (0;b) կետը միշտ պատկանում է y=kx+b գծային ֆունկցիայի գրաֆիկին, իսկ b թիվը ցույց է տալիս, թե որ կետում է ուղիղը հատում y-ների առանցքը:

Առաջադրանքներ:

1. Արդյոք այս բանաձևով տրված ֆուկցիան գծային է.

Ա)-գծային է
Բ)-գծային է
Գ)-գծային է
Դ)-գծային չէ
Ե)-գծային չէ
Զ)-գծային չէ

6. Գտիր y=x−7 գծային ֆունկցիայի հատման կետի կոորդինատները x−երի առանցքի հետ:
7 , 0

2. Որոշել y=−3x+4 գծային ֆունկցիայի k և b գործակիցները:

K= -3
B= -6

3. Կառուցել տրված ֆունկցիայի գրաֆիկը՝ y=2x+2:

ա) Լրացրու աղյուսակի դատարկ վանդակները:

x −1 0 1
y 0 2 4

բ) Օգտագործելով աղյուսակը՝ կառուցիր ֆունկցիայի գրաֆիկը:
գ) Գտիր Oy առանցքի հետ հատման կետի կոորդինատները:

min05xpl1.jpg

5. Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկն է ներկայացված այս նկարում:

ա) y=−2/3x+3

y=2x -3

բ) y=1,5x−3

գ) y=−3x+2 դ) y=2x−3

gr1.png

ա) y=−2/3x+3 բ) y=1,5x−3 գ) y=−3x+2 դ) y=2x−3

6. Գտիր y=x−7 գծային ֆունկցիայի հատման կետի կոորդինատները x−երի առանցքի հետ:

7,0

7. Ինչպիսի՞ անկյուն է կազմում y=−0,5x+3 ֆունկցիայի գրաֆիկը x անկախ փոփոխականների առանցքի դրական ուղղության հետ:

ա) բութ բ) փռված գ) ուղիղ դ) սուր

8. y=9x+6 գծային ֆունկցիայի գրաֆիկը հատում է Oy  առանցքը հետևյալ կետում՝ ……..:

(0,6)

9. Տրված է y=−a+2 ֆունկցիան: a-ի ո՞ր արժեքի դեպքում է ֆունկցիայի արժեքը հավասար՝ 7-ի:

-a=7-2  a=-5

Հայոց լեզու 7

(Ավանդությունը, ավանդույթը) պատմում է, որ Լենկթեմուրը վառոդով է պայթեցրել վանքը:
Դահլիճում լռություն (պաշտպանել, պահպանել):
Իր սխալների համար (մեղա եկավ, մեղանչեց):
Ես ճաշում էի, երբ (անակնկալի եկավ, անակնկալ եկավ) ընկերս և ինձ զբոսնելու հրավիրեց:
Վարդավառին միմյանց վրա ջուր լցնելու (ավանդույթը, ավանդությունը) պահպանվել է մինչ օրս:

  • Տրված բառերից ածանցման միջոցով մակբայներ կազմի՛ր (վերհիշի՛ր, թե հիմնականում ո՞ր ածանցներով են կազմվում մակբայները)

քնքուշ-քնքշորեն
հերոս-հերոսաբար
ագահ-ագահաբար
համեստ-համեստաբար
ակտիվ-ակտիվորեն
բնազդ-բնազդաբար
մեծամիտ-մեծամտորեն
հաճախ-հաճախակի

  • Տրված մակբայները տեղադրի՛ր համապատասխան տեղերում: Այժմվաղուցմշտապեսայլևսժամանակովտարիներ ի վերայսուհետևարդենվերջապեսցմահ:

Այժմ Արևելքի մի հրաշագեղ աշխարհում արդարամիտ ու խելացի մի թագավոր է լինում: Մի օր կանչում է իր որդիներին ու ասում. Սիրելի որդիներ, ձեր հայրն արդեն ծերացել է ու այլևս չի կարող երկիրը կառավարել: Ես վաղուց իջած կլինեի իմ գահից, եթե վերջապես կատարված տեսնեի այն միտքը, որ տարիներ ի վեր հուզել է իմ հոգին: Եվ այսուհետև ձեզնից ով որ լուծի իմ այդ միտքը , նա վերջապես կստանա իմ թագը և ցմահ կկառավարի իմ ժողովրդին:

Հայոց լեզու 7

  • Ստուգում, քննարկում ենք առաջադրանքները։

 

  • 1.Փորձի՛ր բացատրել տարբերությունը։
    Ավանդություն-չգրված օրենք
    ավանդույթ-սովորույթ
    պահպանել- պահել
    պաշտպանել-վտանգից՝ չարիքից ևն ազատել
    քննել- ստուգել
    քննարկել- զրուցել
    լուծել- որոշել
    լուծարել-լուծարքի ենթարկել
    մեղանչել-հանցանք գործել
    մեղա գալ-Մեղքը խոստովանել

 

  • 2.Վերոնշյալ բառերը կիրառի՛ր նախադասությունների մեջ։
    Զատկի տոնին ձու ներկելը հայկական ավանդություն է։
    Յուրաքանչյուր ընտանիք ունի իր յուրահատուկ ավանդույթները։
    Մենք պարտավոր ենք պահպանել մեր բնությունը։
    Շները հաճախ հաչում են պաշտպանելու նպատակով։
    Հանձնաժողովը եկել էր քննելու ուսանողների աշխատանքները։
    Մենք պետք է քննարկենք անցած տնայինները միջև դասին անցնելը։
    Երեխան փորձեց ինքնուրույն լուծել խնդիրը։
    Կառավարությունը որոշեց լուծարել ոչ ակտիվ կազմակերպությունը։
    Նա գիտեր, որ մեղանչել է իր ընկերոջ հանդեպ և ներողություն խնդրեց։
    Նա եկավ քահանա մոտ, որ մեղա գա իր կատարած գործերի համար։
  • 3. Ձևաբանական վերլուծության ենթարկի՛ր հետևյալ բառերը՝

մենք-անձնական դեր. առաջին դեմք ուղղական հոլով հոգնակի։

տնից- Գոյական,բացառական հոլովով, եզակի թիվ

սա-սա դա նա դերանուներ ցուցական

յոթերորդ-թվական, դասական

արագորեն- ժամանակի մակբայ

ոսկյա-ածական,հարաբերական

գնում եմ- բայ, անկատար ներկա